تحلیل فرمانهای اجرایی و لوایح قانونی مرتبط با معافیتهای مالیاتی و توسعه نفت و گاز شیل در دولت دوم دونالد ترامپ
مقدمه
دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، در دوره دوم ریاستجمهوری خود (از ژانویه 2025) با شعار انتخاباتی «Drill, Baby, Drill» بر تقویت تولید نفت و گاز، بهویژه منابع شیل، تمرکز کرده است. این سیاستها از طریق فرمانهای اجرایی و لوایح قانونی اجرا شدهاند که هدف آنها حذف موانع نظارتی، تسریع مجوزدهی و کاهش هزینههای عملیاتی برای شرکتهای فعال در صنعت شیل است. اگرچه فرمانهای اجرایی بهطور مستقیم نمیتوانند معافیتهای مالیاتی ایجاد کنند (زیرا این امر نیازمند تصویب کنگره است)، اما با کاهش الزامات نظارتی، اجازه حفاری در زمینهای فدرال و حذف هزینههای مرتبط با انطباق با مقررات زیستمحیطی، بهطور غیرمستقیم هزینههای تولید را کاهش داده و سودآوری شرکتهای شیل را افزایش میدهند. لوایح قانونی، مانند «یک زیبای بزرگ» ، مستقیماً معافیتها و مشوقهای مالیاتی را برای صنعت نفت و گاز شیل فراهم کردهاند. این اقدامات با هدف افزایش تولید شیل که در سال 2023 حدود 64 درصد از تولید نفت خام ایالات متحده را تشکیل میداد، طراحی شدهاند. در ادامه، فرمانهای اجرایی و لوایح مرتبط بهصورت جداگانه بررسی شده و تأثیرات آنها بر تولید شیل و پیامدهای مالیاتی تحلیل میشود.
تحلیل فرمانهای اجرایی و لوایح قانونی
1- فرمان اجرایی 14153 (20 ژانویه 2025) - توسعه منابع انرژی در آلاسکا
فرمان اجرایی 14153، با عنوان «رها سازی ظرفیت منابع بی نظیر آلاسکا »، دستور حذف محدودیتهای حفاری در مناطق حفاظتشده آلاسکا، مانند پناهگاه حیات وحش ملی قطب شمال و ذخیره ملی نفت آلاسکا را صادر کرده است. این فرمان همچنین از وزارت کشور میخواهد که مجوزهای جدید برای حفاری نفت و گاز، از جمله شیل، صادر کند و تصمیمات زیستمحیطی دوره بایدن (2021-2025) را که مانع حفاری بودند، لغو کند.
تأثیر بر تولید نفت و گاز شیل:
آلاسکا دارای ذخایر قابلتوجه شیل است که به دلیل محدودیتهای زیستمحیطی دوره بایدن کمتر مورد بهرهبرداری قرار گرفتهاند. این فرمان با باز کردن زمینهای فدرال و تسریع فرآیند صدور مجوز، دسترسی شرکتهای نفتی به این منابع را تسهیل میکند. طبق گزارش موسسه نفت آمریکا ، این اقدام میتواند تولید نفت شیل در آلاسکا را تا 10 درصد در میانمدت افزایش دهد. همچنین، لغو محدودیتهای حفاری در پناهگاه ملی حیات وحش قطب شمال میتواند سالانه تا 1 میلیون بشکه نفت جدید به تولید ایالات متحده اضافه کند، که بخش قابلتوجهی از آن از منابع شیل خواهد بود. بررسی سیاستهای مرتبط با فرمان اجرایی 14153 نشان میدهد که با بازگشایی گسترده اجارهنامهها در مناطق پناهگاه ملی حیات وحش قطب شمال همچنین تسریع در فرآیند صدور مجوز و لغو مقررات دوره پیشین، احتمال کاهش موانع قانونی و زمانی برای توسعه پروژههای نفت و گاز شیل افزایش یافته است. به عنوان نمونه، مقالات رسمی وزارت کشور و نظارت بر قانونگذاری نشان میدهند که این سیاستها میتوانند باعث کاهش قابل توجه در هزینههای انطباق و زمان مورد نیاز صدور مجوز شوند.
تأثیر مالیاتی:
این فرمان بهطور مستقیم معافیت مالیاتی ارائه نمیدهد، زیرا فرمانهای اجرایی نمیتوانند قوانین مالیاتی را تغییر دهند. با این حال، با کاهش الزامات بررسیهای زیستمحیطی تحت قانون سیاست ملی محیطزیست و حذف هزینههای مرتبط با انطباق با مقررات، هزینههای عملیاتی شرکتهای شیل کاهش مییابد. این کاهش هزینهها، مشابه یک معافیت مالیاتی غیرمستقیم، سودآوری شرکتها را افزایش میدهد. البته این فرمان ممکن است با چالشهای قانونی مواجه شود، زیرا تلاشهای مشابه در دوره اول ترامپ (2017-2021) برای حفاری در ANWR توسط دادگاهها متوقف شد. همچنین، اثرات زیستمحیطی حفاری در مناطق حساس مانند ANWR ممکن است انتقادات بینالمللی را برانگیزد.
2- فرمان اجرایی 14154 (20 ژانویه 2025) - آزادسازی انرژی آمریکا
فرمان اجرایی 14154، با عنوان «آزادسازی انرژی آمریکا»، دستور بازنگری تمامی مقررات، سیاستها و اقدامات سازمانی را میدهد که توسعه منابع انرژی داخلی، از جمله نفت و گاز شیل، را محدود میکنند. این فرمان قانون اجرایی 11991 (مربوط به حفاظت و بهبود کیفیت محیطزیست) را لغو کرده و از شورای کیفیت محیطزیست میخواهد که مقررات قانون سیاست ملی محیط زیست را بازنویسی کند تا فرآیندهای مجوزدهی تسریع شوند. همچنین، این فرمان از سازمانها میخواهد که هزینههای انطباق با مقررات زیستمحیطی را کاهش دهند .
تأثیر بر تولید نفت و گاز شیل
این فرمان با سادهسازی فرآیندهای قانون سیاست ملی محیط زیست ، زمان و هزینههای مجوزدهی برای پروژههای شیل را کاهش میدهد. به عنوان مثال، در حوضه پرمین بزرگترین میدان شیل آمریکا در تگزاس و نیومکزیکو، بررسیهای قانون سیاست ملی محیط زیست میتوانند تا 2 سال طول بکشند. این فرمان با دستور به شورای کیفیت محیطزیست برای ارائه راهنمایی جدید در راستای اجرای سیاستهای زیست محیطی، فرآیندهای ارزیابی زیستمحیطی را قابل تسریع کرده و محدودیتهای زمانی قانونی برای آن تعریف کرده است.
تأثیر مالیاتی:
اگرچه فرمان اجرایی 14154 بهطور مستقیم معافیت مالیاتی ارائه نمیدهد، تسریع فرآیند زیست محیطی و کاهش محدودیتهای مقررات زیستمحیطی میتواند به شکل مؤثری هزینههای انطباق را برای پروژههای شیل کاهش دهد. براساس سوابق، میانگین زمان تکمیل EIS پیش از اصلاحات بیش از ۴ سال بوده و هزینه زیست محیطی تقریباً بیش از ۴ میلیون دلار برای پروژههای بزرگ انرژی تخمین زده میشود. دفتر پاسخگویی دولت ایالات متحده نیز تأیید میکند که هزینهها ثبت نمیشوند اما قابل توجهاند. اجرای محدودیت زمانی دو ساله یا کمتر میتواند این هزینهها را بهطور چشمگیری کاهش دهد، و فراهمکردن آزادسازی سرمایهها تا حد صدها میلیون دلار برای اپراتورهای بزرگ مانند ExxonMobil در پرمین یا سایر مناطق شیل امکانپذیر خواهد بود. البته بازنویسی مقررات قانون سیاست ملی محیط زیست ممکن است با مقاومت گروههای زیستمحیطی و چالشهای قانونی مواجه شود. همچنین، کاهش نظارت زیستمحیطی میتواند خطرات بلندمدتی برای پایداری منابع شیل ایجاد کند .
3- فرمان اجرایی 14156 (20 ژانویه 2025) - اعلام وضعیت اضطراری انرژی ملی
فرمان اجرایی 14156، با عنوان « اعلام وضعیت اضطراری ملی در حوزه انرژی» ، یک وضعیت اضطراری انرژی ملی را اعلام کرده و به دولت فدرال اجازه میدهد از قانون تولید دفاعی برای تسریع پروژههای انرژی، از جمله شیل، استفاده کند. این فرمان همچنین از وزارت دفاع میخواهد که آسیبپذیریهای زنجیره تأمین انرژی (مانند حملونقل و پالایش) را ارزیابی کند.
تأثیر بر تولید نفت و گاز شیل
این فرمان با استفاده از قانون تولید دفاعی، موانع تولید و انتقال شیل را کاهش میدهد. به عنوان مثال، تسریع ساخت خطوط لوله (مانند خط لوله Dakota Access) میتواند ظرفیت انتقال نفت شیل از حوضه پرمین را تا 500,000 بشکه در روز افزایش دهد. همچنین، ارزیابیهای وزارت دفاع میتوانند زیرساختهای پالایش را بهبود بخشند، که مستقیماً تولید شیل را تقویت میکند. همچنین، با اعلام وضعیت اضطراری ملی انرژی (فرمان اجرایی 14156)، وزارت کشور آمریکا فرآیند بررسیهای محیط زیستی را به ۱۴ روز کاری برای «ارزیابی زیستمحیطی» و ۲۸ روز تقویمی برای بیانیه اثرات زیستمحیطی» کاهش داد. این تسریع در روند مجوزدهی بهویژه برای پروژههای بزرگ مانند توسعه نفت و گاز شیل در پرمین، میتواند موجب کاهش محسوس هزینههای تولید و انطباق گردد.
تأثیر مالیاتی:
این فرمان مستقیماً معافیت مالیاتی ارائه نمیدهد، اما با کاهش زمان و هزینههای مجوزدهی از طریق قانون دفاع از تولید و بهبود زیرساختها، هزینههای عملیاتی شرکتهای شیل را کاهش میدهد. به عنوان مثال، تسریع مجوزهای خطوط لوله میتواند هزینههای پروژه را تا 25 درصد کاهش دهد، که معادل صرفهجویی سالانه 100 میلیون دلار برای پروژههای بزرگ است. این صرفهجوییها، مشابه یک معافیت مالیاتی غیرمستقیم، سرمایهگذاری در شیل را افزایش میدهد.
ذکر این نکته ضروری است که اعلام وضعیت اضطراری انرژی ممکن است با انتقادات سیاسی مواجه شود، زیرا ایالات متحده در حال حاضر بزرگترین تولیدکننده نفت و گاز جهان است. همچنین، استفاده از قانون دفاع تولید ممکن است با محدودیتهای قانونی مواجه شود.
4- فرمان اجرایی (8 آوریل 2025) - حفاظت از انرژی آمریکا در برابر نظارت ایالتی
این فرمان، با عنوان« حفاظت از انرژی آمریکا در برابر نظارت ایالتی» به دادستان کل دستور میدهد که قوانین و سیاستهای ایالتی (مانند مالیات کربن یا برنامههای زیستمحیطی) را که مانع توسعه انرژی، از جمله شیل، میشوند، شناسایی و متوقف کند. این فرمان بهویژه ایالتهایی مانند کالیفرنیا را هدف قرار داده که محدودیتهای سختگیرانهای برای حفاری شیل اعمال کردهاند .
تأثیر بر تولید نفت و گاز شیل
ایالتهایی مانند کالیفرنیا با قوانین سختگیرانه مانند برنامههای سقف و تجارت کربن تولید شیل را محدود کردهاند. این فرمان با حذف این موانع، تولید شیل در مناطقی مانند میدان شیل"مونتری" را تقویت میکند. طبق تخمینها، این اقدام میتواند تولید شیل در کالیفرنیا را تا 200,000 بشکه در روز افزایش دهد.
تأثیر مالیاتی:
این فرمان مستقیماً معافیت مالیاتی فدرال ارائه نمیدهد، اما با جلوگیری از اعمال مالیاتهای ایالتی (مانند مالیات کربن)، بار مالی شرکتهای شیل را کاهش میدهد. به عنوان مثال، برنامه سقف و تجارت کالیفرنیا سالانه تا 50 میلیون دلار هزینه اضافی برای شرکتهای شیل ایجاد میکند. حذف این هزینهها، مشابه یک معافیت مالیاتی غیرمستقیم، سودآوری را افزایش میدهد.
البته این فرمان ممکن است با چالشهای قانونی از سوی ایالتهای دموکرات مواجه شود، زیرا برخی برنامهها مانند «ابتکار منطقهای گازهای گلخانهای» قبلاً در دادگاهها تأیید شدهاند .
5- لایحه One Big Beautiful Bill Act امضا شده در 4 جولای 2025
لایحه «یک زیبای بزرگ» بزرگترین قانون مالیاتی و بودجهای دوره دوم ترامپ است که مشوقهای گستردهای برای صنعت نفت، گاز و زغالسنگ فراهم کرده و حمایتهای انرژی پاک (مانند باد و خورشید) را حذف میکند. این لایحه 30 اجارهنامه در خلیج مکزیک، 4 اجارهنامه در ANWR، و 5 اجارهنامه در NPR-A را باز کرده و حقالامتیازهای پرداختی به دولت را کاهش داده است.
تأثیر بر تولید نفت و گاز شیل: این لایحه با باز کردن زمینهای فدرال و کاهش حقالامتیازها، دسترسی به منابع شیل را افزایش داده و تولید را تقویت میکند. این لایحه بهطور رسمی اختیار بازگرداندن حداقل نرخ حق الامتیاز فدرال به ۱۲.۵٪ و تسریع در فروشهای اجارهای و صدور مجوزها را به دولت فدرال داده است. وزارت کشور برآورد کرده است که این تغییرات میتواند منجر به صدها اجاره اضافی و در مجموع صدها حلقه چاه جدید در سالهای آتی شود.
تأثیر مالیاتی:
اما این لایحه جدی ترین معافیتها و مشوقهای مالیاتی ارائه میدهد که در قالب های زیر عملیاتی می شود:
کاهش حقالامتیاز: متن رسمی H.R.1 تغییرات حق الامتیاز را تنظیم میکند. بخشهایی از لایحه عملاً حداقل نرخهای حق الامتیاز برای برخی انواع اجاره را مشخص یا بازگردانده/تعدیل میکند؛ برای مثال متنِ لایحه صراحتاً روی تنظیمات «۱۲.۵٪» برای اجارههای جدید و تغییرات مربوط به محدودههای درصدی صحبت میکند.
اعتبار مالیاتی تولید پیشرفته: متن H.R.1 شامل تعدادی اصلاح در ساختار مالیاتی و مقرراتی مرتبط با بخش نفت و گاز است که اثرات متعددی بر سیاستهای مربوط به انتشار و مدیریت متان دارد. بهطور مشخص، لایحه برخی از ابزارهای مقرراتی و حمایتی (از جمله منابع مالی و تکالیف مرتبط با برنامههای کاهش انتشار متان) را لغو یا بازنویسی میکند؛ مجموعه این اصلاحات در عمل میتواند بارِ هزینهای انطباق را برای اپراتورها کاهش دهد.
مشوقهای CCS: این لایحه اصلاحات مهمی در سازوکار اعتبارات جذب کربن و موارد مرتبط اعمال میکند که در مجموع میتواند جذابیت مالی پروژههای CCS و استفاده ترکیبی آنها در بازیافت پیشرفته نفت (EOR) را افزایش دهد. به عبارت دیگر،H.R.1 چارچوبِ سیاستی و تغییرِ قواعد 45Q را فراهم میکند که میتواند موجب پشتیبانی مالی گسترده از پروژههای CCS شود.
در مجموع چندین تحلیل مستقل و رسمی، اثرات بودجهای و اقتصادکلانِ H.R.1 را برآورد کردهاند اما ارقام گزارششده بین منابع متفاوت است. بهطور نمونه، برآورد بنیاد مالیاتی نشان میدهد که در حالت مرسوم اجرای کاملِ H.R.1 میتواند کاهش درآمدِ فدرال در بازه ۲۰۲۵–۲۰۳۴ را در سطح 3 تا 4 تریلیون دلار به دنبال داشته باشد و برآوردهای طولمدتِ رشدِ تولید ناخالص ملیِ واقعی در برخی محاسباتِ بنیاد حدود +1.1% گزارش شده است. تحلیل رسمی اداره بودجه کنگره نیز بر اساس نسخهها و مفروضات مختلف، ارقام مشابهی را در بازه چند تریلیون دلار برای دهه آینده گزارش کرده است.
مشوقهای بهبود یافته برای جذب کربن مرتبط با تولید نفت خام و نرخهای حق امتیاز پایینتر، از جمله دستاوردهای کلیدی بخش نفت ایالات متحده است که در یک لایحه کلان مالیاتی و هزینهای توسط دونالد ترامپ به قانون تبدیل شده است. گسترش اجاره زمینهای فراساحلی و خشکی فدرال برای تولید نفت و گاز ، نشاندهنده تمرکز دولت بر تقویت امنیت انرژی ایالات متحده و جذب سرمایهگذاری جدید به صنعت داخلی است. بزرگترین تولیدکنندگان بیشترین سود را از حق امتیاز و هزینههای تولید کمتر در زمینهای فدرال خواهند برد - اقداماتی که باید به حفظ تولید از مناطقی مانند خلیج مکزیک کمک کند، جایی که سرمایهگذاری معمولاً از سایر نقاط ایالات متحده عقب مانده است، اگرچه اخیراً علاقه به آن افزایش یافته است. در همین حال، تولیدکنندگان کوچکتر ممکن است از تخفیفهای مالیاتی جدید سود بیشتری ببرند.
در واقع بعید است که « لایحه زیبای بزرگ» ترامپ بتواند به طور قابل توجهی اوضاع را برای بخشی که با موانعی از جمله قیمتهای پایین نفت خام و جنگهای تجاری ترامپ همزمان با نزدیک شدن تولید نفت شیل به اوج خود مواجه است، تغییر دهد، اما همچنان خبر خوشایندی است. به طور خاص، این لایحه یک اعتبار مالیاتی بهبود یافته برای جذب کربن برای تولیدکنندگان نفتی که در زمینه افزایش بازیافت نفت فعالیت میکنند، ارائه میدهد و آن را در جایگاهی برابر با سایر روشهای استفاده از کربن قرار میدهد. این امر به نفع شرکتهایی از جمله اکسیدنتال پترولیوم و اکسون موبیل ،که شرکت متخصص در زمینه افزایش بازیافت نفت دنبری را در سال 2023 با قیمت 4.9 میلیارد دلار خریداری کردند، خواهد بود.
شرکتهای نفتی همچنین میتوانند از اجاره زمینهای فدرال که توسط این لایحه ارائه شده است، بهرهمند شوند. الکس بیکر، مدیر تحقیقات شرکتی وود مکنزی، میگوید: با توجه به اینکه اکسون موبیل سهم بیشتری در جذب و ذخیره کربن دارد، بیشتر تحت تأثیر قرار خواهد گرفت. او میافزاید: برای شورون، که اخیراً در خلیج مکزیک بسیار فعال بوده است و پروژههای زیادی را راهاندازی کرده و پروژههای دیگری را در دست اجرا دارد، این قانون میتواند انگیزهای برای خرید بلوکهای اضافی در آنجا با هزینه بهتر ایجاد کند.
از دیگر مزایای مالیاتی این لایحه میتوان به کاهش هزینههای حفاری اشاره کرد. و اینکه مجوزهای حفاری از سه سال به چهار سال افزایش یافته و شروع دریافت هزینه متان از تولیدکنندگان نفت و گاز ۱۰ سال به تعویق افتاده است. وود مکنزی میگوید تولیدکنندگان کوچکتری که از هزینه متان به شدت آسیب میدیدند، اکنون ممکن است زمان بیشتری برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای یا تغییر سبد سهام خود داشته باشند، در حالی که افزایش کسر مالیات میتواند به برخی از تولیدکنندگان کمک کند تا از نظر هزینهها در مقایسه با رقبای بزرگتر با زنجیرههای تأمین بزرگتر، رقابتیتر شوند.
نتیجهگیری
سیاستهای دولت دوم دونالد ترامپ در سال 2025 با تمرکز بر شعار "Drill, Baby, Drill " از طریق فرمانهای اجرایی و لوایح قانونی، تولید نفت و گاز شیل را تقویت کردهاند. فرمانهای اجرایی 14153، 14154، 14156 و فرمان 8 آوریل 2025 با حذف موانع نظارتی، تسریع مجوزدهی و کاهش هزینههای انطباق، بهطور غیرمستقیم هزینههای عملیاتی شرکتهای شیل را کاهش داده و سودآوری آنها را افزایش دادهاند. لایحه One Big Beautiful Bill Act بهطور مستقیم معافیتها و مشوقهای مالیاتی، مانند کاهش حقالامتیاز و اعتبارات مالیاتی CCS، ارائه کرده که تأثیر قابلتوجهی بر صنعت شیل دارد. این سیاستها اگرچه در کوتاهمدت تأثیر محدودی بر تولید دارند (به دلیل اوج تولید فعلی)، اما در میانمدت و بلندمدت میتوانند تولید شیل را تا 5-10 درصد افزایش دهند و رقابت ایالات متحده در بازارهای جهانی را تقویت کنند. با این حال، چالشهای قانونی، مقاومتهای زیستمحیطی و پیامدهای بلندمدت کاهش نظارتهای زیستمحیطی ممکن است پایداری این سیاستها را به خطر بیندازد. برای تحقیقات آینده، بررسی اثرات زیستمحیطی و اقتصادی این سیاستها و مقایسه آنها با استراتژیهای جهانی انرژی توصیه میشود.