وظایف و ماموریت های معاونت پژوهشی
- برنامه ریزی و نظارت بر عارضه یابی، شناسایی و تجزیه و تحلیل مشكلات و مسائل حوزه انرژی، تولید و خلق ایده های مناسب و ارائه راه حل ها و طرح های كاربردی و مساله محور
- برنامه ریزی و نظارت بر پیگیری مسائل حوزه انرژی، تدوین و پیشنهاد بسته های سیاستی، خطوط اجرایی و گزارش های تخصصی و تحلیلی در حوزه تخصصی مربوطه با رویكرد مشاركت در تصمیم سازی و سیاست گذاری صحیح به منظور مدیریت بهینه انرژی در كشور
- برنامه ریزی و هماهنگی برگزاری شورای پژوهشی موسسه و انجام كلیه امور دبیرخانه ای مربوطه با نظر رئیس موسسه و در چارچوب قوانین و مقررات موضوعه
- نظارت بر تدوین راهبردها و برنامه های پژوهشی بر مبنای ماموریت ها، اسناد بالادستی و قوانین و مقررات مربوطه و تصویب آنها در شورای پژوهشی موسسه
- برنامه ریزی و نظارت در جهت اجرای مصوبات شورای پژوهشی موسسه و تدوین آئین نامه ها و دستورالعمل های مورد نیاز جهت اجرای سیاستهای پژوهشی
- نظارت بر تعیین اولویت های پژوهشی موسسه و حصول اطمینان از تحقق اهداف و پیشرفت طرح ها و برنامه های پژوهشی
- برنامه ریزی و نظارت بر نیازسنجی مستمر پژوهشی و پیشنهاد طرحها و ایده های پژوهشی جدید با رویكرد حل مسائل و مشكلات حوزه انرژی در وزارت نفت و سایر نهادها، وزارت خانه ها و دستگاه های اجرایی
- برنامه ریزی و نظارت بر برون سپاری، كنترل و مدیریت پروژه های پژوهشی و نیز نظارت بر حسن اجرای آنها با هدف
- بهره گیری از ظرفیت دانشگاهها و مراكز پژوهشی داخلی و در صورت لزوم خارجی برای انجام تكالیف موسسه
- برنامه ریزی و نظارت بر شبكه سازی و برقراری ارتباطات و تعاملات موثر و سازنده با سازمان های مرتبط داخلی و خارجی اعم از اندیشكده ها، مراجع و مراکز علمی و پژوهشی
- تدوین گزارش های جامع از فعالیت ها و برنامه های حوزه تخصصی مربوطه و انعكاس آنها به مراجع ذیربط در مقاطع مختلف زمانی با نظر رئیس موسسه در چارچوب قوانین، مقررات و ضوابط مربوطه
- برنامه ریزی و نظارت بر پژوهش و مدل سازی روند عرضه و تقاضای انرژی در برنامه های توسعه، تعیین كارایی انرژی و سیاست های كاهش تلفات انرژی در چارچوب قوانین، مقررات و ضوابط مربوطه
- برنامه ریزی و نظارت بر تحلیل داده های انرژی و تدوین ترازنامه هیدروكربوری كشور و ترسیم چشم انداز آینده (دورنما) تولید و مصرف انرژی در سطح استانی، ملی و بین المللی
- ارزیابی عملكرد اعضای هیات علمی موسسه منطبق بر قوانین، مقررات و ضوابط مربوطه و ارائه گزارش های لازم
- برنامه ریزی و نظارت بر توسعه و بهبود زیرساخت های مناسب جهت تسهیل و گسترش پژوهش در موسسه
- برنامه ریزی و نظارت بر برگزاری نشست های تخصصی، کنفرانس های علمی معتبر و همایش های مربوط به دستاوردهای پژوهـشی و مـشاركت در برگـزاری نمایشگاهها و جشنواره های مرتبط
- برنامه ریزی و نظارت بر استانداردسازی خدمات پژوهشی و مطالعاتی و اطمینان از ایجاد تعاملات و ارتباطات داخلی موثر و هدفمند بین واحدهای سازمانی مربوطه در موسسه
- نظارت بر مدیریت دانش و غنی سازی بانك های اطلاعاتی، شناسایی و ارزیابی منابع و مخازن دانشی و توانمندیهای عرضه كنندگان دانش و نیز برگزاری كارگاههای تخصصی مهارت محور خروجی از پروژه ها و مطالعات برای كاركنان صنعت نفت با همكاری واحدهای ذیربط موسسه
- نظارت و برنامه ریزی در امور مربوط به شبكه های علمی، نشریات علمی، مجلات تخصصی، مركز اسناد و كتابخانه و سایت اینترنتی موسسه با همكاری واحدهای ذیربط در موسسه
دپارتمان داده کاوی و مدلسازی انرژی
یكی از نیازمندیهای اساسی کشور در زمینه مدیریت بهینه انرژی، برنامهریزی و تدوین سیاستهای جامع انرژی از طریق مدلسازی بر مبنای داده های انرژی میباشد، از اینرو ایجاد پایگاه آمار و اطلاعات یکپارچه انرژی كشور به منظور، بررسی عملكرد بخشهای تولید، فرآورش، انتقال، واردات و صادرات نفت و گاز و سایر حاملهای انرژی با توجه به ویژگیهای سرزمینی و بومی، عرضه و تقاضای انرژی و ارتباط آن با بخشهای اقتصادی و اجتماعی ، و در نهایت صیانت از منابع انرژی و استفاده مناسب از ظرفیتهای بهینهسازی انرژی، ضروری است. دپارتمان داده کاوی و مدلسازی انرژی معاونت پژوهشی موسسه مطالعات بینالمللی انرژی با تحلیل نتایج حاصل از مدلسازی و ارزیابی سیستم انرژی در سطح بین المللی، ملی و استانی، به برنامهریزی بهینه و تصمیمگیری صحیح سیاستگذاران بخش انرژی در كشور کمک و یاری میرساند.
وظایف دپارتمان دادهکاوی و مدلسازی انرژی
- طراحی یکپارچه پایگاه دادهها و اطلاعات انرژی دقیق، قابلاعتماد و استاندارد و ارائه وضعیت بخش انرژی كشور با رویکرد تصمیم سازی به منظور تسهیل درروند تصمیمگیریهای كلان حوزۀ مدیریت انرژی
- تدوین ترازنامه هیدروکربوری و دورنمای انرژی ملی و استانی
- مدلسازی بخشهای عرضه و تقاضای انرژی در سطح استانی، ملی و بینالمللی
- سناریو نگاری بهمنظور تدوین برنامه های توسعه ای انرژی ملی و استانی مبتنی بر آیندهنگری
- تحلیل دادهها، مدل سازی و مطالعه چشم اندازها و روندهای بلندمدت جهانی و انجام بررسیهای مقایسهای با توجه به نتایج چشماندازهای ارائه شده از سوی سایر مراجع معتبر بینالمللی
- ارائه چشم انداز جهانی انواع مختلف انرژی (شامل نفت، گاز، زغال و سایر انرژیهای دیگر که عمدتاً در بر گیرنده انرژیهای تجدیدپذیر، -شامل بادی، خورشیدی،بایومس، ژئوترمال، جزر و مد و...-انرژی آبی و هستهای) در سطح مناطق و کشورهای مختلف (مدل انرژی جهانی موسسه مطالعات بین المللی انرژی - IWEM).
- تدوین سناریویهای سیاستی مناسب برای انجام پیشبینی جهانی در قالب سه سناریوی؛ سیاست ادامه وضع فعلی (Current Policy Scenario)، سیاست اعلام شده از سوی کشورها (Stated Policy Scenario) و سناریوی متعادل زیست محیطی (Balanced Environmental Scenario)
- تبیین وضعیت جغرافیایی، جمعیت و اقتصاد (تولید ناخالص ملی) در سطح ملی، استانی و بینالمللی (کشورها ومناطق تعریف شده در مدل جهانی IWEM)
- تعامل با سایر مراجع و منابع آماری داخلی و بینالمللی بمنظور تبادل دانش و اطلاعات آماری و مدلسازی
- استخراج تراز انرژی كل كشور به همراه نمودار جریان انرژی
- بررسی وضعیت عملكرد جهانی بخش انرژی و مقایسه عملكرد انرژی كشور با آن
- تدوین راهبردها و سیاستها و درنهایت اقدامات اجرایی و همچنین شناخت مسائل و چالشهای بهینهسازی انرژی در سطح ملی و استانی جهت جلوگیری از اتلاف انرژی
- شناسایی تنگناها در بخشهای عملیاتی در گستره صنعت انرژی با تأکید بر بخشهای نفت و گاز
- شناسایی زیرساختها و ظرفیت های انرژی ملی و استانی (توجه كامل به كلیه منابع موجود و خارج از انحصار نفت و گاز) و تدوین برنامهریزی جهت مدیریت بهینه مصارف بر اساس آنها و تحلیل علل و عوامل تغییرات تقاضای ملی و استانی
- ارائه راهکارهای بهبود بازده انرژی در بخشهای مختلف مصرف در سطح ملی و استانی با دیدگاه منطقهای و اتخاذ راهكار بهینه با در نظر گرفتن ظرفیتهای ملی و استانی
- تحلیل شاخصهای مدیریت انرژی در سطوح استانی، ملی و بینالمللی و شناسایی ظرفیتهای ذخیرهسازی انرژی و جایگزینی حاملهای انرژی (با محوریت ظرفیت و زیرساختهای موجود در استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر) در راستای بهینهسازی بخش انرژی
- برنامهریزی بهینه برای مصارف انرژی در بخشهای مختلف مصرفکننده انرژی و مدیریت شدت انرژی با توجه به ظرفیتها و شرایط منطقهای از طریق شناسایی اولویتهای هر استان
- تعیین سبد بهینه حاملهای انرژی و تركیب بهینه فنآوریهای سیستم عرضه انرژی ملی و استانی در میانمدت و بلندمدت باملاحظه محدودیتهای زیستمحیطی و لزوم توسعه پایدار
- ایجاد خطوط راهنمای مناسب در جهت حركت به سمت بازارهای منطقهای، ملی و استانی (متشكل از کشورها و استانهای همجوار یا اقلیمهای نسبتاً یكسان) انرژی
- تشکیل شبکهای از متخصصان داخلی حوزه انرژی و استفاده از ظرفیتهای علمی و تخصصی خبرگان و کارشناسان
- بومیسازی دانش مدلسازی و برگزاری کارگاههای آموزشی مدلسازی انرژی
- دسترسی سریع مدیران، كارشناسان و پژوهشگران حوزه انرژی به دادههای دقیق و قابلاعتماد انرژی
مرکز آینده پژوهی و آینده نگاری انرژی
- تحلیل روندها و سناریو نگاری آینده های محتمل برای پرهیز از غفلت زدگی راهبردی و تبدیل تهدیدات به فرصتها
- شناسایی و شفاف سازی عدم قطعیت های تاثیر گذار بر آینده حوزه انرژی
- شناسایی شگفتی سازها و پیشران های موثر بر آینده حوزه انرژی
- شناسایی سناریوهای بدیل توسعه با توجه به عدم قطعیت ها به منظور کمک به تصمیم گیری علمی در سیاست گذاری حوزه انرژی
- جریان سازی برای آینده های مطلوب در راستای منافع ملی